BẢN TIN TỔNG HỢP CUỐI TUẦN (11/11 - 17/11/2024)

17/11/2024 | Bản tặng miễn phí

Xin chào các bạn đến với bản tin hàng tuần giới thiệu những bài viết của tôi về thị trường, tiếp đó là chia sẻ của tôi về những thông tin cần lưu ý theo dõi trong tuần tới. Sau cùng, sẽ là những ý kiến, nhận định từ các chuyên gia về các đề tài đang được quan tâm chú ý trong thời gian qua.

THEO NHỊP THỊ TRƯỜNG

Mời bạn theo dõi các bài viết của tôi cùng những bài viết ghi nhận từ các chuyên gia tuần này.

NGƯỜI TIÊU DÙNG VÀ NỖI LO MUA HÀNG DÍNH CHƯỞNG… AI

Nền tảng TMĐT Mỹ Amazon đang gây sốt thị trường khi tung ra đứa “con” mang tên Haul với mục đích cạnh tranh nhắm thẳng đến Shein và Temu, vốn đã và đang ảnh hướng trực tiếp đến doanh số của họ.
Trên Haul, người tiêu dùng Mỹ có thể mua các sản phẩm có giá dưới 20 USD, free ship, tập trung vào các sản phẩm không có thương hiệu.
Có lẽ hơi quá sớm để chúng ta đánh giá là Haul sẽ tác động thế nào đến cục diện trận chiến TMĐT giá rẻ ở Mỹ, nhưng Amazon thì đã sớm nhận được hàng hoạt “than phiền” từ người mua hàng do sự khác biệt lớn giữa những gì họ thấy trên mạng với món hàng thực tế khác xa khi nhận được... Đọc thêm

NHƯỢNG QUYỀN VÀ TRANH CỬ

“I love McDonald’s - Tôi yêu McDonald’s”. Vậy là chiếc khiêng vàng của thương hiệu nhượng quyền huyền thoại nhất thế giới đã đi vào lịch sử tranh cử Mỹ. Có lẽ đơn giản vì đây là thương hiệu gắn liền với tầng lớp lao động tại Mỹ mà bất kỳ ứng viên tranh cử tổng thống nào cũng mong muốn sự ủng hộ. 
Trong thời gian tranh cử, bà Kamala Harris tung chiếc clip nói về việc mình đã từng làm việc tại McDonald’s thời sinh viên như những công dân Mỹ khác. Có thống kê cho rằng cứ 8 người Mỹ thì có một người đã từng làm việc tại McDonald’s vào một thời đoạn nào đó trong cuộc sống của mình... Đọc thêm

5 GIỜ LIÊN TIẾP, KHÔNG ĐỦ CHO CUỘC “KHÁM PHÁ” LÝ THÚ !

5 giờ ở sân khấu “mượn” của Thiên Đăng, cuộc trò chuyện với hai nghệ sĩ: nhạc sĩ Đức Trí và nghệ sĩ cải lương Phương Hồng Thủy để thực hiện 2 tập video của “Kịch và nghệ” sao mà trôi qua trong hào hứng say mê thật nhanh!Và tối nay nghĩ lại, tôi bỗng nghĩ tới từ “khám phá” ...

Thành Lộc và Đức Trí quả là 2 người tri kỹ, đối xử với nhau bằng sự tương kính. Lộc nói thực tình: “Mỗi lần gặp Đức Trí là em học thêm được nhiều đi... Đọc thêm

ĐIỂM NÓNG TUẦN SAU

Phần này tôi xin chia sẻ về các tin tôi đã thu mà chưa phát trên mạng TikTok để các bạn tiện cập nhật theo dõi trong thời gian tới.

Cuộc tranh giành nhân tài trí tuệ nhân tạo (AI) đang gia tăng ở Trung Quốc khi các gã khổng lồ công nghệ địa phương đưa ra những mức thu nhập hấp dẫn nhằm thuê những nhân sự hàng đầu trước cuộc cạnh tranh về AI ngày một nóng bỏng.

Cụ thể, Xiaomi - gã khổng lồ điện thoại thông minh có trụ sở tại Bắc Kinh sẽ tổ chức một buổi tuyển dụng đặc biệt dành cho các chuyên gia AI trong các lĩnh vực bao gồm mô hình AI, hệ thống thị giác máy tính, học sâu, xe tự động lái, ngôn ngữ,...

Xiaomi chỉ là công ty mới nhất trong danh sách dài các công ty Big Tech của Trung Quốc đang gấp rút tăng cường nhân lực AI trong nỗ lực bắt kịp các công ty Mỹ tại cuộc đua trí tuệ nhân tạo. Chủ sở hữu TikTok, ByteDance, nhà điều hành công cụ tìm kiếm Baidu và gã khổng lồ giao đồ ăn Meituan đều đang tăng cường tuyển dụng các vị trí AI.

Trung Quốc có khoảng 43 trường và viện nghiên cứu AI trên cả nước. Số lượng các trường đại học đào tạo chuyên ngành AI bậc cử nhân đã vượt quá 500 cơ sở. Theo Reuters, nhu cầu về nhân lực AI được dự báo sẽ tăng mạnh ở Trung Quốc, nhưng thực tế nhiều công ty lại không tuyển dụng được nhân sự phù hợp. Một nghiên cứu được công bố vào cuối năm ngoái bởi trang mạng xã hội nghề nghiệp Maimai cho thấy, cứ 5 công việc AI mới ở Trung Quốc thì chỉ có 2 nhân sự đủ tiêu chuẩn có sẵn trên thị trường.

GENZ HÀ LAN QUAN TÂM MÔI TRƯỜNG NHƯNG VẪN 'NGHIỆN' THỜI TRANG NHANH

Mặc dù Gen Z ở Hà Lan ủng hộ thời trang bền vững, họ vẫn dễ bị thu hút bởi thời trang nhanh giá rẻ từ các nền tảng như Shein và Temu. Các cửa hàng pop-up ở Hà Lan bày bán quần áo giá rẻ thu hút sự quan tâm của giới trẻ, nhưng cũng gây tranh cãi khi bị nghi là giả mạo Shein – thương hiệu thời trang nhanh Trung Quốc nổi tiếng về vi phạm nhân quyền và gây ô nhiễm môi trường. Dù có nhiều chỉ trích, nhu cầu với sản phẩm giá rẻ vẫn rất cao.

Theo nghiên cứu của ThredUp năm 2022, 72% sinh viên đại học từng mua sắm thời trang nhanh trong năm trước, thường chỉ để mặc một lần cho các sự kiện. Các nền tảng mạng xã hội và xu hướng "outfit of the day" buộc giới trẻ liên tục cập nhật trang phục. Shein và Temu khai thác tâm lý này qua chiến dịch tiếp thị và giảm giá, khiến nhiều người trẻ khó cưỡng lại sức hút của thời trang nhanh.

Tuy nhiên, một nghiên cứu gần đây cho thấy người trẻ có xu hướng quay lưng với Shein khi biết đến các tác động môi trường tiêu cực của nó. Chuyên gia thời trang Ellen Haeser cho biết nhận thức về tính bền vững đang gia tăng, nhưng vẫn cần thời gian để biến nhận thức thành hành động cụ thể. Bà đặt câu hỏi với sinh viên liệu họ có sẵn sàng giảm bớt tủ đồ để chọn trang phục bền vững, nhưng đa số lo ngại thiếu đa dạng và sự nhàm chán.

Kết luận, tính minh bạch và giáo dục về tác động của thời trang nhanh rất quan trọng để thúc đẩy hành vi tiêu dùng có trách nhiệm. Tuy nhiên, sự chuyển đổi từ nhận thức sang hành động là yếu tố quyết định cho một tương lai bền vững trong ngành thời trang.

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (Vasep), dù chính quyền Donald Trump áp dụng nhiều biện pháp phòng vệ thương mại, thị trường Mỹ vẫn là điểm đến quan trọng cho thủy sản Việt Nam. Trong năm 2024, xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang Mỹ đạt khoảng 1,5 tỷ USD trong 10 tháng đầu năm, tăng 15% so với cùng kỳ 2023, và dự kiến cả năm sẽ đạt 1,85 tỷ USD, tăng 19%.

Vasep nhận định rằng, khi ông Trump tái đắc cử, chuỗi cung ứng của Mỹ có thể thay đổi theo hướng giảm phụ thuộc vào thủy sản Trung Quốc, tạo cơ hội cho Việt Nam. Các sản phẩm chủ lực như tôm và cá tra có thể tận dụng nhu cầu gia tăng này. Ngoài ra, nếu Trung Quốc giảm mua thủy sản từ Mỹ, Việt Nam có thể lấp đầy khoảng trống đó trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Tuy nhiên, các nhà xuất khẩu Việt Nam vẫn đối diện với thách thức từ thuế chống bán phá giá, thuế chống trợ cấp, và yêu cầu khắt khe về tiêu chuẩn chất lượng. Chính quyền Trump có thể tăng cường các biện pháp bảo vệ an toàn thực phẩm, điều này có thể đẩy chi phí sản xuất lên cao, đồng thời làm tăng áp lực cạnh tranh với các nước xuất khẩu khác như Ấn Độ, Ecuador, Indonesia.

Vasep khuyến nghị các doanh nghiệp Việt Nam áp dụng tiêu chuẩn quốc tế trong sản xuất bền vững như GlobalGAP, ASC, và MSC để đáp ứng yêu cầu thị trường. Việc cung cấp thông tin minh bạch về quy trình sản xuất và nguồn gốc sản phẩm sẽ góp phần xây dựng lòng tin của người tiêu dùng Mỹ và đáp ứng yêu cầu của các đối tác nhập khẩu và bán lẻ tại thị trường này.

Lượng khách du lịch Ấn Độ đến Việt Nam đã tăng đột biến tới 500% nhờ vào sự cải thiện kết nối đường hàng không và các gói du lịch giá hấp dẫn mà Việt Nam cung cấp.

Báo Economic Times của Ấn Độ đã gọi Việt Nam là "điểm đến số 1" cho du khách Ấn, với lượng khách dự báo tăng đến 500% so với năm 2019. Số liệu từ Tổng cục Du lịch Việt Nam cho thấy có khoảng 392.000 khách Ấn Độ đến Việt Nam năm 2023, gấp ba lần so với 2019. Nguyên nhân tăng trưởng mạnh mẽ này được cho là nhờ vào việc mở rộng các chuyến bay, sự tiện lợi của thị thực điện tử, và ảnh hưởng tích cực từ truyền thông xã hội.

Chủ tịch công ty du lịch Thomas Cook tại Ấn Độ, ông Kale, cho biết Việt Nam thu hút nhiều nhóm khách Ấn Độ, từ thanh niên, trung niên, gia đình, đến nhóm bạn bè. Các đối tác Việt Nam cũng cung cấp nhiều lựa chọn về giá để phù hợp với nhu cầu đa dạng. Đặc biệt, sự cải thiện đáng kể của các chuyến bay thẳng, chẳng hạn từ Ahmedabad đến Đà Nẵng, góp phần đáp ứng nhu cầu tăng cao.

Theo đại diện Vietjet, hãng đã mở rộng các chuyến bay trực tiếp từ các thành phố lớn như New Delhi, Mumbai, Ahmedabad, Kochi đến Hà Nội, Đà Nẵng và TP.HCM, với khoảng 68 chuyến mỗi tuần. Mức độ quan tâm của người dùng mạng Internet Ấn Độ về Việt Nam cũng tăng, với lượt tìm kiếm trên MakeMyTrip tăng 17% trong năm qua. 

Ý TƯỞNG KINH DOANH LẠ: MỞ QUÁN CÀ PHÊ QUAN TÀI TẠI NHẬT BẢN

Một công ty tổ chức tang lễ hơn 120 năm tuổi ở thành phố Chiba, Nhật Bản, đã mở một quán cà phê đặc biệt từ tháng 9/2024 nhằm khuyến khích khách hàng suy ngẫm về cuộc đời và cái chết. Quán cà phê này nằm trong khuôn viên công ty, được thiết kế với ba chiếc quan tài tinh xảo do Grave Tokyo chế tác, nơi khách hàng có thể tự do chụp ảnh và trải nghiệm mà không giới hạn thời gian.

Chủ tịch công ty, ông Kiyotaka Hirano, nảy ra ý tưởng sau khi tiếp xúc với những người mất người thân vì tự tử. Ông chia sẻ rằng trải nghiệm này nhằm tạo cảm giác "tái sinh" khi khách hàng bước ra khỏi quan tài, giúp họ có cơ hội suy ngẫm và có động lực để bắt đầu lại cuộc sống. Hirano mong muốn quán cà phê sẽ giúp những người đang chán nản hoặc gặp khó khăn có thể tìm thấy sự thay đổi tích cực trong suy nghĩ.

Ông Hirano hy vọng rằng dịch vụ này sẽ phá vỡ quan niệm cấm kỵ về cái chết trong xã hội, giúp mọi người đối diện với thực tế về cuộc sống ngắn ngủi. Dù có một số ý kiến tiêu cực, Hirano coi đây là nỗ lực tạo ra một dịch vụ hữu ích cho cộng đồng. Giá tham gia dịch vụ này là 2.200 yên (khoảng 14,50 USD) mỗi người, và từ khi ra mắt, đã có khoảng 20 khách hàng trải nghiệm, trong đó bao gồm cả những người trẻ tuổi.

XU HƯỚNG DU LỊCH CỦA GEN Z KHI BÙNG NỔ CÔNG NGHỆ AI?

Gen Z coi du lịch là cách thể hiện bản sắc cá nhân, không chỉ đơn thuần khám phá mà còn nhờ vào AI và công nghệ để cá nhân hóa trải nghiệm. Theo nghiên cứu của Booking.com, thế hệ này sử dụng công nghệ để lên kế hoạch, tìm kiếm dịch vụ hiện đại tại điểm lưu trú và lưu giữ kỷ niệm du lịch..

Gen Z cũng chi tiêu thông minh, chọn du lịch mùa thấp điểm, săn mã giảm giá và ưu tiên các trải nghiệm độc đáo. Khoảng 62% chọn các chuyến nội địa ngắn ngày, và 69% mong muốn tham gia các hoạt động như nhảy dù, bay khinh khí cầu. Thói quen lập lại là phổ biến: 80% quay lại nơi lưu trú yêu thích, và họ thường đặt trước các hoạt động tham quan.

Đồng thời, Gen Z quan tâm đến sức khỏe thể chất, tinh thần, với 61% xem thư giãn là mục tiêu chính của du lịch. Thế hệ này tìm đến các điểm cung cấp dịch vụ sức khỏe như yoga và spa. Theo ông Varun Grover từ Booking.com, Gen Z không chỉ khám phá mà còn tạo nên một xu hướng du lịch cá nhân hóa, kết nối sâu sắc với công nghệ và gia đình.

KHOAI MÌ CỦ CHI VỪA LÀM ĐƯỢC ĐIỀU BẤT NGỜ

Tại vòng chung kết cuộc thi "Ý tưởng/Dự án Khởi nghiệp xanh – Phát triển bền vững lần thứ 10-2024," do Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao và Trung tâm Nghiên cứu Kinh doanh và Hỗ trợ Doanh nghiệp (BSA) tổ chức, dự án Cusami từ Công ty TNHH Yam Kitchen (TP HCM) đã giành giải nhất bảng A với phần thưởng 60 triệu đồng. Dự án này, do anh Mai Tuấn Anh sáng lập, chuyên chế biến các loại bánh từ khoai mì (củ sắn) Củ Chi theo cách của bột lúa mì, tạo ra các sản phẩm như bánh bò phô mai mozzarella, lava trứng muối và mứt dứa Đài Loan. Cusami nhắm đến phân khúc khách hàng ăn kiêng và kiêng gluten.

Cusami cũng định hướng sản xuất khoai mì theo tiêu chuẩn VietGap và GlobalGap tại xã Phú Mỹ Hưng, Củ Chi, nhằm đáp ứng nhu cầu nguyên liệu đạt chuẩn xuất khẩu. Dự án sẽ tham gia chương trình "Mỗi xã một sản phẩm" (OCOP) của TP HCM, hướng tới thị trường người kiêng gluten và ăn kiêng có giá trị hàng tỷ USD.

Ở bảng B dành cho các dự án đã hoạt động hơn một năm, giải nhất thuộc về Công ty TNHH Nông Trại 123 (Đồng Tháp) với dự án tăng giá trị cho trái tắt, bưởi, và mãng cầu xiêm, nhận phần thưởng 150 triệu đồng. Giải nhì bảng A được trao cho anh Thông Long, một người dân tộc Raglay, với dự án than hoạt tính và bột đánh răng từ than.

Cuộc thi thu hút 36 dự án từ khắp cả nước, trong đó có nhiều dự án từ các cộng đồng dân tộc thiểu số, thể hiện sự đa dạng và đổi mới trong lĩnh vực khởi nghiệp xanh.

Các công ty nước ngoài như Micron, Amkor và Intel đang đẩy mạnh đầu tư vào ngành công nghiệp bán dẫn tại Việt Nam, trong khi các doanh nghiệp trong nước như Viettel và FPT cũng tìm kiếm cơ hội trong lĩnh vực này. Hiện tại, Việt Nam là một trong những quốc gia phát triển nhanh nhất trong mảng đóng gói và kiểm thử chip, vốn yêu cầu ít vốn và công nghệ phức tạp hơn giai đoạn đầu sản xuất chip. Hãng tin Reuters cho biết, lĩnh vực này trị giá khoảng 95 tỷ USD và trước đây được chi phối chủ yếu bởi Trung Quốc. Các công đoạn quan trọng của giai đoạn sản xuất chip hậu kỳ, như kiểm tra, đóng gói và gắn kết chip vào bo mạch, đảm bảo chất lượng trước khi sản phẩm đến tay người dùng.

Đầu tư lớn của các công ty vào Việt Nam, điển hình là Amkor với 1,6 tỷ USD cho nhà máy rộng 200.000 mét vuông, cho thấy quốc gia này có tiềm năng lớn trong lĩnh vực bán dẫn. Chính quyền Tổng thống Biden cũng thúc đẩy sự phát triển của Việt Nam như một trung tâm bán dẫn để giảm thiểu sự phụ thuộc vào Trung Quốc. Dự kiến, đến năm 2032, Việt Nam sẽ chiếm 8%–9% thị phần toàn cầu trong lĩnh vực lắp ráp, kiểm thử và đóng gói chip, tăng mạnh từ mức 1% vào năm 2022. Điều này cũng phù hợp với tham vọng của Việt Nam trong việc trở thành trung tâm sản xuất chip đầu cuối trong khu vực.

CÁC QUỸ ĐẦU TƯ MẠO HIỂM NGÀY CÀNG THẬN TRỌNG HƠN KHI RÓT TIỀN VÀO STARTUP AI

Các quỹ đầu tư mạo hiểm tại Ấn Độ đang thận trọng hơn khi rót vốn vào các công ty khởi nghiệp AI. Họ ưu tiên các mô hình có tiềm năng sinh lời rõ ràng. Trào lưu đầu tư AI không còn “mù quáng” như trước; nhà đầu tư hiện yêu cầu các startup phải chứng minh giá trị thực tế và lợi nhuận có thể đo lường. Ông Adith Podhar từ Gemba Capital nhận định rằng các nhà đầu tư chuyển hướng sang những công ty có nền tảng kinh doanh bền vững, không chỉ tận dụng cơn sốt AI. Ông dự đoán thị trường sẽ điều chỉnh, với định giá hợp lý và tốc độ triển khai vốn chậm lại.

Các mô hình AI “trí tuệ tăng cường” – hỗ trợ con người thay vì thay thế hoàn toàn – và trợ lý ảo hiện đang thu hút sự quan tâm, do giúp giảm chi phí, tăng năng suất và mang lại lợi nhuận trong thời gian ngắn. Các giải pháp AI có giá trị sử dụng rõ ràng, như tăng năng suất hay tối ưu hóa quy trình doanh nghiệp, được ưu tiên, trong khi những nền tảng rộng không có trường hợp sử dụng cụ thể bị xem xét kỹ lưỡng hơn.

DOANH NGHIỆP TẠI MỸ GẤP RÚT NHẬP HÀNG TQ VÌ LO ÔNG TRUMP ÁP THUẾ

Vài ngày qua, các hãng bán lẻ và công ty sản xuất tại Mỹ thúc giục các đối tác vận chuyển "lấy hàng trước hạn" để chuẩn bị cho khả năng chính sách thuế nhập khẩu thay đổi.

Trong chiến dịch tranh cử, Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump tuyên bố sẽ áp thuế nhập khẩu 10-20% với toàn bộ hàng vào Mỹ. Con số này với riêng Trung Quốc là 60-100%.

2018 là thời điểm Trump bắt đầu áp loạt thuế lên hàng nhập khẩu vào Mỹ. “Lần này không chỉ giới hạn với hàng Trung Quốc. Lời đe dọa áp thuế đang khiến doanh nghiệp phải gấp rút nhập hàng từ mọi nơi trên thế giới”, Paul Brashier - Phó giám đốc phụ trách chuỗi cung ứng toàn cầu tại công ty ITS Logistics cho biết. Ông dự báo chiến thắng của Trump sẽ khiến nhu cầu container và tàu hàng tăng cao, kéo theo nguy cơ cước vận chuyển, thuê xe tải và kho bãi leo thang.

Theo dự báo của ông Zhong Zhengsheng, nhà kinh tế trưởng tại Ping An Securities, chắc chắn sẽ xảy ra làn sóng xuất khẩu từ Trung Quốc trong quý tới.“Điều này đã được thể hiện ở giá cước vận tải biển”, ông Zhong nhận định với tờ SCMP. “Cước vận tải biển trên các tuyến từ Trung Quốc đi bờ Đông và bờ Tây Mỹ đang tăng trở lại từ đầu tháng 11”.

Theo tính toán của Capital Economics, nhu cầu hàng hóa từ Mỹ hiện đóng góp gần 3% vào GDP của Trung Quốc. Các công ty nhập khẩu Mỹ có thể sẽ đẩy mạnh mua hàng nhằm tránh bị ảnh hưởng bởi sự thay đổi về thuế quan của chính quyền mới

BÌNH LUẬN CỦA CHUYÊN GIA

Tuần này có 5 chuyên gia gửi bình luận cho bản tin. Mời bạn đọc các lời bình.

Ông Phạm Ngọc Hưng

Chuyên gia sáng tạo và viết thông điệp marketing, đồng thời là chuyên gia kiểm soát khủng hoảng cho các công ty lớn.

Việc cựu Tổng thống Donald Trump đắc cử thêm một nhiệm kỳ nữa hứa hẹn nhiều xáo trộn, cả cho nước Mỹ lẫn các nước có quan hệ thương mại với Mỹ. Cụ thể là hai lới hứa của ông với cử tri Mỹ, là áp thuế nhập khẩu hàng hoá vào Mỹ và cứng rắn với Trung Quốc, chắc chắn ảnh hưởng đến các nước đang có quan hệ thương mại với Mỹ, trong đó có Việt Nam.

Tuy nhiên, xáo trộn sẽ đem đến cơ hội.

Trong nhiệm kỳ đầu của ông Trump, thương chiến Mỹ —Trung đã tạo ra làn sóng tìm kiếm thêm một nước khác ngoài Trung Quốc tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu, từ đấy sinh ra công thức Trung Quốc + 1 mà Việt Nam là quốc gia hưởng lợi. Ngoài ra, có thể chính sách Trung Quốc của ông Trump đẩy nhanh sự phân cực, khiến Trung Quốc nhìn chính sách ngoại giao “cây tre” của Việt Nam tích cực hơn: họ cần một cây cầu quan trọng bắc qua thị trường Mỹ, do đó, mà ít căng thẳng hơn với Việt Nam trong vấn đề biển đảo và mở cửa thị trường nội địa cho nông sản Việt Nam.

Vấn đề còn chưa rõ ràng là hứa hẹn áp thuế nhập khẩu của ông Trump.

Điểm có thể đoán trước là ông Trump sẽ áp thuế một cách có chọn lọc vào hàng hoá đến từ Trung Quốc, tiếp tục thương chiến Mỹ Trung. Còn hàng hoá đến từ các nước khác ?

Có thể nhận xét rằng lời hứa áp thuế cho hàng hoá vào Mỹ sẽ có nhiều “cửa sau”, mà lý do đầu tiên là Mỹ là nước xuất khẩu nông sản, dược phẩm và công nghệ ra toàn cầu. Mỹ không thể dựng hàng rào thuế quan như ngày xưa, vì Apple, Microsoft, NVIDIA, IBM, Google, Meta… và Pfizer hay đậu nành Mỹ đang bán dịch vụ và sản phẩm khắp thế giới. Mỹ làm giàu nhờ bán sản phẩm và dịch vụ cho toàn thế giới, nên không thể đóng cửa hàng hoá thế giới vào Mỹ.

Với cách nhìn như thế, thì có thể đoán rằng quan hệ thương mại từ các nước vào Mỹ sẽ phải “làm giá” gần giống như nhiệm kỳ đầu của ông Trump, trên cơ sở có qua có lại, “tôi mở cửa cho anh những mặt hàng này thì anh không được đánh thuế các mặt hàng kia”.

Việt Nam sẽ phải chịu áp lực từ phía Mỹ, nhất là Mỹ sẽ vẫn cảnh giác với hàng Trung Quốc đội lốt Việt Nam nhưng Việt Nam cũng có khả năng bảo vệ được dòng hàng xuất khẩu. Lại có một quan điểm khác: nhiều mặt hàng Mỹ mua từ Trung Quốc quá đắt đỏ để sản xuất trong nước, thì Mỹ vẫn phải nhập từ một nước khác, và có khả năng nước khác đó chính là Việt Nam.

Cho nên nhiệm kỳ tới của ông Trump, Việt Nam vẫn có những thuận lợi nhất định. Quan trọng là Việt Nam cần nhanh chóng phát triển nguồn nhân lực, học tập và nắm bắt công nghệ để trở thành một điểm nút quan trọng trong chuỗi cung ứng của Mỹ. Song song đó, cần hoàn thiện chuỗi cung ứng nông sản, từ trồng trọt đến chế biến và logistics để thúc đẩy bán sang Trung Quốc.

Làm được vậy mới mong tận dụng được cơ hội song trùng.

Ông Ngô Đình Dũng

Giám đốc điều hành công ty ISM, chuyên về đào tạo và tư vấn cho các hoạt động phát triển năng lực nhân sự cùng các giải pháp kinh doanh – phát triển thị trường cho các doanh nghiệp Việt nam.

Cuộc đua này có lẽ là bước chuẩn bị cho nhiệm kỳ 2025 của TT Trump với các dự báo khó khăn về mặt chính sách công nghệ, chip, cũng như nhiều rủi ro khác. Dù sao, TQ cũng đã tạm thời đi sau Mỹ về công nghệ tự hành xe và các thiết bị bay, đặc biệt trong lĩnh vực ứng dụng AI. Liệu lần này có phải là cơ hội để TQ lại vượt lên do dầu tư vào đào tạo khoa học cơ bản của học máy, trí tuệ nhân tạo để tạo ra các sản phẩm công nghệ giá rẻ cạnh tranh với sản phẩm của Phương tây nữa hay không? Chúng ta cũng phải chờ xem kết quả.

Ngoài Mỹ, thị trường XK vào EU sắp tới cũng sẽ dần siết chặt các tiêu chuẩn về Thực hành kinh doanh có trách nhiệm (RBC) để sàng lọc các nhà sản xuất theo các tiêu chí bền vững và xanh. ITC và ILO vừa đưa ra các hướng dẫn về kinh doanh bền vững (Corporate Sustainable Responsibility Due Dilligence Directive- CSRDDD) hướng đến việc các DN tự đánh giá về hoạt động KD bền vững của mình thay vì dựa vào các cuộc audit truyền thống như trước đây và các DN thâm dụng lao động là đối tượng phải chuyển đổi đầu tiên. Các DN dệt may, da giầy FDI ở Việt nam hiện đang chuyển đổi và có lẽ VASEP cũng cần chuẩn bị cho các DN trong hiệp hội của mình làm việc này.

Ông Cao Minh Việt

Chuyên gia tư vấn quản trị doanh nghiệp ở các vị trí giám đốc doanh nghiệp, giám đốc nhà máy, chi nhánh cho doanh nghiệp sản xuất của Nhật, Việt Nam. Có kinh nghiệm trong cả nhà máy sản xuất phần cứng (thiết bị cho sản xuất bán dẫn) và doanh nghiệp phần mềm.

Xu hướng đầu tư vào AI hiện nay nhắm đến những ứng dụng thiết thực, mang lại lợi ích thực tế chứ không phải là những thứ hào nhoáng, không thiết thực đối với hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

Doanh nghiệp ứng dụng AI trong các lãnh vực sau:

Tối ưu hóa quy trình vận hành, tiết kiệm chi phí và cải thiện năng suất lao động. Chỉ cần hỗ trợ một phần, giảm chi phí nhân công là có thể được doanh nghiệp đầu tư thực hiện.

Ưu tiên giải pháp chuyên biệt và dễ triển khai: AI đang được ứng dụng để giải quyết các bài toán cụ thể như phân tích dữ liệu, tối ưu hóa logistics, hỗ trợ chăm sóc khách hàng và tự động hóa các nhiệm vụ lặp đi lặp lại. Những ứng dụng này mang lại lợi ích rõ ràng và nhanh chóng.

Tập trung vào ROI ngắn hạn: Đầu tư vào AI hiện tập trung vào những dự án có khả năng mang lại lợi nhuận ngay, thay vì các nghiên cứu dài hạn hoặc giải pháp tổng thể phức tạp.

Từ đó mang lại các kết quả cụ thể:

Chuyển đổi số hiệu quả: Các doanh nghiệp nhỏ và vừa ưu tiên AI để tăng cường khả năng tiếp cận dữ liệu và tự động hóa quy trình quản lý nội bộ.

Công cụ hỗ trợ ra quyết định: AI giúp phân tích các tập dữ liệu lớn, dự đoán xu hướng và hỗ trợ lãnh đạo đưa ra quyết định chính xác hơn.

Tích hợp đơn giản: Các giải pháp AI dạng SaaS (Software as a Service) hoặc API dễ tích hợp được ưa chuộng hơn nhờ khả năng triển khai nhanh chóng và chi phí hợp lý.

Đầu tư vào AI hiện còn là động lực chính thúc đẩy sự cạnh tranh và đổi mới trong doanh nghiệp. Ngoài ra, các nền tảng cloud của AWS, Microsoft cũng tích hợp sẵn các công cụ AI để hỗ trợ cho việc xây dựng ứng dụng, hoặc có sẵn các công cụ dự báo dựa trên dữ liệu.

Ông Hồ Nguyên Thảo

Ông vào nghề báo năm 1991, từng công tác ở các tờ The Saigon Times, Tuổi Trẻ, Người Tiêu Dùng trong các mảng đối ngoại, quốc tế, kinh tế xã hội và chính trị.

Cục Hải quan TPHCM đánh giá, du khách Ấn Độ hiện đã vượt các nhóm khách truyền thống Âu - Mỹ về chi tiêu, đứng đầu trong nhóm du khách xin hoàn thuế khi rời sân bay Tân Sơn Nhất trong quí 1-2024. 

Từ năm 2019 đến nay, số đám cưới của giới siêu giàu Ấn Độ tổ chức ở các bãi biển nổi tiếng ở Việt Nam ngày càng nhiều. Bên cạnh việc chọn các bãi biển quen thuộc như Phuket ở Thái Lan, Bali ở Indonesia và các hòn đảo thơ mộng ở Hy Lạp và Tây Ban Nha, giới giàu có Ấn Độ đang chọn Phú Quốc, Nha Trang, Đà Nẵng, Hạ Long… Mỗi đám cưới trung bình thường có ngân sách khoảng 250.000 – 500.000 đô la. Từ vài triệu đến hàng chục triệu đô la vẫn chưa là giới hạn chi tiêu của họ và chuyện hiếm ở Việt Nam.

Khách du lịch trung lưu Ấn Độ có đặc điểm nổi bật là thích đi biển và mua sắm, nhất là mua vàng tại Dubai và hàng xa xỉ khác ở Singapore. Các điểm nghỉ mát có khí hậu hàn đới như Đà Lạt hay Sapa bắt đầu nằm trong danh sách nghỉ mát của khách Ấn, đặc biệt là từ tháng 4-2024 "đỏ lửa" vừa rồi. 

Số đường bay thẳng giữa các thành phố lớn ở Việt Nam và Ấn Độ tăng nhanh chóng trong hai năm 2023-2024, góp phần giúp lượng khách Ấn Độ đến Việt Nam tăng vọt. Nhưng tỷ lệ tăng trưởng từ năm 2025 chắc chắn sẽ không tăng nhanh như vậy. Tiếp đến, chính sách miễn visa cho khách từ thị trường này sẽ đóng vai trò quan trọng hơn. Hiện Việt Nam chỉ miễn visa nhập cảnh trong 45 ngày cho 11 nước châu Âu và hai nước châu Á là Nhật Bản và Hàn Quốc. 

Sau khi khám phá Đà Nẵng và các điếm đến lân cận Đà Nẵng như Hội An và Huế, khách Hàn Quốc bắt đầu muốn khám phá các điểm đến khác.

Tương tự như vậy là thị trường Ấn Độ. Bài toán lần này hơi khác là Việt Nam “đã lộ hết bài tẩy”, tung ra một loạt các điểm du lịch nổi tiếng cùng lúc.

Ông Đồng Phước Vinh

31 năm viết báo về công nghệ thông tin. Anh làm việc ở Tuổi Trẻ, Người Lao Động, Vietnamnet và từ 2020, làm việc ở Tạp chí Kinh Tế Sài Gòn. Anh cũng tham gia trong ngành thương mại điện tử, xuất bản sách điện tử từ 2007-2019.

Khoảng một năm trở lại đây ngành công nghiệp bán dẫn liên tục được nhắc đến như một mũi nhọn đột phá đối với Việt Nam. Ngành nào cũng vậy, muốn phát triển thì cần có nguồn nhân lực đủ sức đáp ứng nhu cầu. Trước đây, khi Intel mới mở nhà máy ở Việt Nam, họ đã phải khá vất vả trong việc tuyển dụng nhân sự làm việc. Trong bối cảnh hiện nay nhiều công ty nước ngoài đang đẩy mạnh đầu tư vào ngành bán dẫn tại Việt Nam, đặc biệt là mảng đóng gói và kiểm thử chip.

Cơ hội như vậy đi kèm với thách thức là Việt Nam phải có nguồn nhân lực đủ đáp ứng cả về số lượng lẫn chất lượng để đón làn sóng bán dẫn, hấp thụ tối đa nguồn vốn đầu tư nước ngoài. Trong số những yếu tố thu hút đầu tư nước ngoài thì chính sách ưu đãi, cơ sở hạ tầng hay nguồn điện có thể đáp ứng nhanh, riêng nguồn nhân lực thì phải có đủ thời gian mới đào tạo xong. Do vậy, dù chính sách vĩ mô, cơ sở hạ tầng tốt mà doanh nghiệp gặp khó khăn kéo dài trong việc tuyển đủ người làm việc ổn định thì làn sóng đầu tư vẫn bị chựng lại.

Để đáp ứng nhân lực cho ngành bán dẫn thì cần chính sách thu hút người học đủ mạnh vì ngành này thường có mức học phí khá cao. Nhiều bạn trẻ muốn theo học ngành này nhưng bị rào cản học phí ngăn lại, không thể vượt qua. Vì vậy cần có thêm nhiều chương trình cấp học bổng và đặc biệt là cho vay tín dụng sinh viên với hạn mức đủ để người học đủ trang trải học phí, không theo mức chung như hiện tại.

Bên cạnh đó, cần có chính sách hỗ trợ mạnh cho các doanh nghiệp bán dẫn tổ chức đào tạo hay liên kết đào tạo với các trường.

Ngoài ra, trong quá trình này cũng cần tìm ra một “kiến trúc sư trưởng” đủ am hiểu chuyên môn và có kiến thức công nghệ ở mức độ nhất định. Người này không nhất thiết phải có chức vụ cao mà cần nhất là được ban lãnh đạo giao đủ quyền và cơ chế để quản lý chương trình chuyển đổi số.

Nếu có góp ý, bình luận hoặc có câu hỏi xoay quanh các thông tin thị trường, mời bạn nhấn vào nút "Gửi câu hỏi cho nhà báo Kim Hạnh" bên dưới để tham gia.