TRƯỜNG HỌC ĐẶC BIỆT CỦA TƯỜNG VI.

Cô gái trẻ này là Ngô Tường Vi, một thương nhân có nghề trong làng xuất khẩu trái cây Việt Nam. Mấy tháng nay cô ấy đi “du học” ở Thái Lan. Không nộp hồ sơ hay thi tuyển vào trường đại học nào, cô ấy lặng lẽ lăn vào giữa những khu vườn sầu riêng, sống chung vui vẻ với những người nông dân Thái Lan chân chất trồng sầu và giữa những nhà buôn trái cây Thái Lan lọc lõi. Cô kể, bạn bè con bên Thái cũng nhiều nên con tính qua tìm hiểu và học nghề thôi, nhưng rồi con cũng quyết định đầu tư một ít vào khâu đóng gói. Logistic của Thái có nhiều điều để học.

Cô là CEO công ty chuyên xuất nhập khẩu trái cây Chánh Thu. Giỏi nghề, linh hoạt, khéo léo trong giao tiếp, hỏi cô tốt nghiệp trường nào, cô cười, dạ con là con của ông Chánh bà Thu, chủ vựa trái cây nho nhỏ ở Bến Tre. Từ 6, 7 tuổi con đã lăn lóc ở chợ, đi theo ba mẹ buôn bán, lớn hơn chút đã bao nhiêu lần chứng kiến cảnh cha mẹ thua lỗ, nợ nần rồi gầy dựng lại…

Nghe cô kể chuyện xuất khẩu chôm chôm, xoài, vải, dừa, sầu riêng…toàn nhưng món ngon mà “sướng” lỗ tai vì chuyện nào cũng ly kỳ. Xuất trái chôm chôm, là cả đêm, dùng bàn chải chà răng chà từng trái phòng sâu rệp sáp nằm chìm trong râu chơm chởm. Xuất xoài là thắc thỏm theo từng “công” hàng trên đường bay tới Mỹ.

Còn dừa, trái cây bản địa “guột” của Bến Tre? Tường Vi nói ngay, nước dừa tươi của Việt Nam rất được chuộng ở Mỹ vì nó ngọt vừa phải, không quá đậm như dừa Thái và lại có vị thanh và dịu rất ngon và dễ chịu. Ai uống quen rồi thì sẽ nhớ…Tôi truy: thanh và dịu là thế nào, có chuẩn nào đo không? Tường Vi giải thích sâu.

Tôi nghe và nghĩ vui vui về “thể loại dừa” Việt Nam, là thứ nông sản phong phú khó ngờ. Một nhà ngôn ngữ học Tiệp Khắc, anh Ivo Vasiliyev, bạn tôi, phát hiện, chị Hạnh biết không, học chữ “dưa” mới biết chỉ một chữ đó mà thêm dấu sắc là thành dứa và thêm dấu huyền thành dừa, 3 thứ, thứ nào cũng ngon.

Với sự cần cù, chịu khó và chú trọng chất lương, cùng với Công ty Vina T&T, Chánh Thu là một tên tuổi lớn trên thị trường xuất khẩu trái cây Việt. Chánh Thu là công ty đã được chọn xuất khẩu chính ngạch nhiều loại trái cây quan trọng của Việt Nam qua các thị trường lớn: Xoài đi Hoa Kỳ, trái Vải đi Nhật, Sầu riêng đi Trung Quốc và trái Bưởi đi Hoa Kỳ. Tôi hỏi Tường Vi, sau mấy tháng du học, Vi thử nói ba cái gạch đầu dòng thu hoạch từ Thái Lan thì tường Vi nói ngay:  

• Dạ thứ nhất là họ xây dựng được Hiệp Hội Thái Trung, tổ chức liên kết doanh nghiệp 2 nước, hình thức tổ chức thì đơn giản nhưng rất hiệu quả, có tiếng nói rất lớn với chính phủ.
• Thứ 2 là tư duy của những người quản lý các ngành các cấp của họ (cơ quan quản lý nhà nước) luôn mang tinh thần tạo giá trị cộng đồng, trung thực minh bạch. Họ có chiến lược quốc gia với phân công trách nhiệm rõ ràng và đã có phân công là làm đến cùng.
• Thứ 3 sản phẩm sầu riêng được họ quản lý chất lượng, tiêu chuẩn hết sức chặt chẽ.

Nói cho công bằng, với chất đất thuận lợi của Việt Nam (đất đỏ ba zan của Tây Nguyên và đất nhiều phù sa của đồng bằng Nam Bộ) thì sầu riêng Việt Nam, nếu quản lý chất lượng chặt chẽ hơn hiện nay thì không thua kém sầu riêng Thái. Đó là chưa kể thuận lợi về vị trí địa lý (mình với thị trường lớn nhất là Trung Quốc) có cùng biên giới và hơn nữa, sầu riêng Việt Nam trời cho rải vụ ở các vùng khác nhau suốt năm trong khi Thái Lan mỗi năm chỉ có một mùa. Tuy nhiên, mình mới làm chính ngạch với Trung Quốc quá ngắn gần đây, và việc tổ chức, quản lý các cấp còn nhiều việc phải làm tiếp nên cuộc cạnh tranh còn nhiều vất vả lắm cô…

Tường Vi chào tôi, hôm qua, 13/4/2024, cô ấy đã đi Hoa Kỳ cho những thương vụ mùa mới. Cô “học trò” vô trường tiểu học là vựa trái cây gia đình, học tiếp xong đại học, thì hào hứng bước vào trường học lớn nhất là thương trường (mà cô ham học, cứ tham gia mãi miết, mỗi tháng chỉ về nhà có một lần vài ngày). Tôi thấy ở Tường Vi một thương nhân trẻ “thực chiến” của một thời kỳ cạnh tranh mới, quyết đấu trong tinh thần học hỏi - liên kết, quyết đấu mà cũng phát triển bền vững, thật sự có nhiều điều mới và hay còn kể tiếp được không dứt…

Chào các bạn, tôi có chuẩn bị một bản khảo sát nhỏ với mục đích ghi nhận những ý kiến, phản hồi về bản tin tổng hợp mà tôi đang gửi đến các bạn vào sáng chủ nhật hàng tuần, để từ đó cải thiện nội dung và mang tới nhiều giá trị hơn cho các bạn. Mong các bạn sẽ dành chút thời gian để giúp tôi thực hiện khảo sát này.