(Xem vở kịch phóng tác từ vở Friends của Kobo Abe)

Ngày hôm qua, 12/3/2025, mình hơi đuối (sáng hội thảo, chiều thu hình) nhưng muốn “ủng hộ” bà bạn không biết say NO (Nguyễn thị Minh Ngọc), mình đành “lết” tới trường múa (155 NKKN) xem vở “Bạn bè bè bạn” của ban kịch "Xóm kịch". Với vở này, bà bạn mình vừa là tác giả, phóng tác kịch Nhật Bản và cũng cùng một đồng nghiệp, Vũ Xuân Trang, làm đạo diễn luôn. Tác giả Friends là Kobo Abe, niềm hãnh diện của văn chương và sân khấu Nhật, cũng là tác giả của: "Người đàn bà trong cồn cát", "Diện mạo tha nhân"…Friends là một trong những tác phẩm sân khấu nổi tiếng nhất của ông, đã được biểu diễn tại nhiều quốc gia như Romania, Canada, Nhật Bản, Mỹ, Slovenia… đã giành giải Akutagawa Award năm 1967 và chuyển thành phim năm 1988.

Kịch dựng khá lạ. Một chàng nghệ sĩ còn vô danh tên Nam, đang lóp ngóp vật vã xây dựng “thương hiệu cá nhân” để tham gia showbiz thì được một công ty dịch vụ đồng ý nhận làm công việc khó khăn này. Nam hiền lành, sống rất tình cảm và đặc biệt, rất thương mẹ. Anh chàng đại diện DN nhân cung cấp dịch vụ xây dựng thương hiệu lại đưa đến cả một “team” gia đình anh ta, có tới 6 người toàn người có cá tính. Xem cách họ xấn xổ, ngổ ngáo và “hồn nhiên hư cô Tiên” xông vô nhà, xáo tung mọi thứ, lúc đầu cũng khó hiểu là đạo diễn muốn dẫn dắt gì?

Nhóm này luôn luôn nói họ là BẠN TỐT của Nam, họ nhiệt tình, xông xáo tới nỗi lăn ra ngủ giữa nhà, nhảy múa ồn ào, lôi hết thức ăn trong tủ lạnh ra chén, dồn ép chủ nhà vào một góc. Rồi dụ chủ nhà ký cái hợp đồng với tập thể cùng làm dịch vụ này.

Cho tới khi họ thông báo cho Nam là trên mạng xã hội đang có chiến dịch bôi nhọ, tấn công Nam về thành tích bất hảo bị cô người yêu cũ (NYC) tố cáo rùm beng là ăn ở với cô ấy có thai rồi hắt hủi và hàng loạt chuyện tệ hại khác. Bọn họ dọa là Nam chẳng những tổn hại thương hiệu mà còn nguy cơ mắc tội hình sự. Chưa kể là cô người yêu “đương kim” nghe dư luận thì quyết bỏ Nam luôn.

Nút thắt chặt quá, tôi xem đến đó, chưa biết cô NYC ở đâu ra, làm vậy để chi, cho tới khi một cô gái trong nhóm gia đình này thú thật với Nam: tập video kể tội Nam là do họ thuê "NYC giả" đóng, dựng kịch, tất cả nhằm “tống tiền” Nam tối đa.
Tới đó mới thấy đạo diễn dẫn mình đi khá xa, nút thắt mở cái bụp nhưng cao trào vẫn được đẩy lên tiếp: mẹ của Nam đột quỵ, hấp hối vì chịu hết nổi “tội ác” của cậu con trai hiền khô của mình.

Và tôi bỗng chùng lòng, cảm động vô cùng với câu nói của nhân vật chính: “Các người có biết không, tôi cố gắng đạt tới thành công, tôi chấp nhận chịu đựng mọi khó khăn vì tôi tin vào TÌNH BẠN, vào lòng tốt của mọi người chung quanh. Tôi chiến đấu không phải để giành tương lai tốt hơn mà vì tôi muốn báo hiếu cho ba má tôi, cả đời hy sinh cho tôi”.

Nhìn chung, dàn diễn viên không nhiều sao nổi tiếng (ít ra với tôi) nhưng diễn rất có nghề, rất ổn. Kết kịch cũng có hậu, người mẹ bất hạnh cuối cùng giữ được tính mạng.

Tan vở kịch, tôi cùng nhà giáo dục Bùi Trân Phượng đến bắt tay chàng nghệ sĩ vô danh chưa kịp xây dựng thương hiệu đã suýt bị lừa vong mạng. Tôi thấy đôi mắt nhân vật Nam còn ngân ngấn nước mắt và cảm xúc. Và nụ cười của Nam tôi thấy thật quen. Tôi ngập ngừng hỏi. Em hơi giống (tôi thầm nhận ra nụ cười và cách diễn) ông thầy tu trong “Trả lịa lia thia” của sân khấu Hoàng Thái Thanh? Nhân vật Nam siết tay tôi, dạ đúng, là em đó. Tôi bật cười, hôm trước thì không có tí tóc nào, còn hôm nay, tóc dày và còn gợn sóng rất nghệ sĩ nên chị suýt không nhận ra.
Chị Phượng suýt soa, tính cách nhân vật thật hiền mà người thể hiện giỏi quá, từ giọng nói ấm áp đến mọi cử chỉ đến tâm trạng đều thuyết phục tôi, đây là một người thiện lương.

Tình bạn. Niềm tin. Tính chính trực. Sự ấm áp dịu dàng. Tất cả thật sâu sắc.
Tình bạn quý đến nỗi được tô đậm để thành một trò lừa khốc liệt, ác độc. Một cách định nghĩa thật đặc biệt khiến ta hiểu sâu, tình bạn, vốn từ căn gốc, nó là báu vật của đời.

Là thứ tình cảm quý nhất mà đến tuổi nào, ta cũng thấy thật là diễm phúc, may mắn khi trên đời ta tìm gặp được một, hay may mắn hơn, những người bạn, những tình bạn lâu dài, tin cậy và trân trọng, dù được ở cạnh nhau, đi cùng nhau hay không hay phải đến 5, 10 năm không gặp. Tình bạn vẫn sống cùng ta, thành một phần gắn bó làm một với ta.