Khách đến từ đỉnh núi phía Bắc, đỉnh cao Tây Nguyên, từ các đô thị lớn cho đến chót mũi Cà Mau. Hầu hết họ đều kinh ngạc về khung cảnh thơ mộng, một dãy resort bên hồ Tuyền Lâm, rừng thông, đồi hoa, sương khói, tiếng nhạc buông lẫn tiếng chim “đem cô trói cột” xa xa gần gần hững hờ trong cây lá đẹp hoang sơ mà lãng mạn như thiên đường hạ giới.

Các bài ghi nhận của học viên đều kể lại cảm giác bồi hồi trong mấy ngày ở đây, mỗi sáng thiền hành, đầu trần chân đất kết nối với thiên nhiên và vũ trụ với hai viên sỏi (đem về từ núi cao) trong lòng bàn tay, kết nối với những bữa ăn thực dưỡng rau quả và trứng và cá.

Các bạn đã “tức cảnh sinh tình” trong nhiều bài, trên FB mấy ngày qua, ở đây, tôi xin kể những ghi nhận từ góc nhìn người làm kinh doanh.

Khởi đầu là cuộc viếng thăm 2 farm ở Đơn Dương, Lầm Đồng của các học viên. Tối hôm đầu tiên là cuộc tự sự của các học viên.

Câu hỏi của người thầy khóa học này, anh Nguyễn Lâm Viên là hãy kể nỗi sợ của bạn, nếu có, trong kinh doanh? Hôm sau là bài nói chuyện giải đáp tâm sự đêm hôm qua. Buổi chiều là hai câu chuyện, hai case thành công và thất bại cùng các bài học.

Hôm sau nữa là bài giảng về tài chính của chị Nguyễn Cẩm Chi. Ngay khi dứt bài này, học viên được yêu cầu viết bảng thu hoạch ngay tại chỗ, không chuẩn bị trước trong 15 phút và Ban tổ chức tổng kết lớp học tức thì, mà phần quan trọng dựa trên cơ sở 18 bản thu hoạch này.

GIÁ TRỊ LỚN NHẤT, ĐỂ XÁC ĐỊNH CẦN SỰ BUÔNG BỎ

Ông thầy rất thân thiết lâu nay bắt đầu từ nỗi sợ trên đường kinh doanh của các bạn khởi nghiệp. Anh nói anh nhận ra 3 tồn tại lớn nhất của các bạn là: nguồn vốn hạn chế, biên độ lợi nhuận thấp và công nợ cao.

Nguyên nhân theo anh là thiếu ý thức trọn vẹn về mục tiêu, ý nghĩa, giá trị thực chất mà mình muốn đạt tới khi quyết định kinh doanh. Xác định giá trị này là một yêu cầu quan trọng là cần có quyết tâm loại bỏ những giá trị không cần hay thứ yếu.

Là một doanh nhân chịu khó đi khắp các châu lục để học (một trường học quan trọng theo anh là các triển lãm quốc tế có uy tín) và không ngừng truyền đạt kiến thức, kinh nghiệm cho lớp trẻ, anh diễn giải vì sao theo anh, doanh nghiệp nói chung hiện nay cần chú ý nhiều nhất tới 4 yêu cầu: Nắm công nghệ - Hiểu và biết cách ứng dụng AI – Hiểu về vai trò Tự động hóa và tự mình hiểu và thực hành Tự do hóa.

Lời khuyên của anh cho các bạn trẻ là: hiểu và ứng dụng được công nghệ- Quan tâm vấn đề sức khỏe (cho bản thân doanh nhân và cho doanh nghiệp) và am hiểu về tài chính.

Từ đó anh giới thiệu kinh nghiệm đã thực hành trong quản trị việc làm ăn với các thị trường lớn có đặc điểm cực kỳ khác nhau như: Trung Quốc- Hoa Kỳ- châu Âu – Đông Nam Á…là: luôn tự mình trui rèn bản lĩnh người lãnh đạo- Xây dựng hệ thống và chú ý vai trò người vận hành chung là hết sức cần thiết và tập trung học về tài chính.

Anh dành nhiều thì giờ phân tích nhiều ưu thế khi giỏi về tài chính như biết sử dụng đòn bẩy tài chính, biết tạo thu nhập thụ động hay biết tính đúng, tính đủ và xử lý thật hài hòa trong vấn đề thuế, bảo hiểm…để phát triển lâu dài.
Mỗi cái gạch đầu dòng ở đây, anh đã lắng nghe thắc mắc, chất vấn của học viên và giải thích khá cặn kẻ.

HAI BÀI HỌC THÀNH CÔNG VÀ THẤT BẠI

Bài học thất bại của công ty S, anh có biết chuyện và tham gia góp ý từ đầu tuy nhiên, việc điều chỉnh của S diễn ra chậm và cuối cùng, đành làm thủ tục phá sản. CT S, từng có doanh số 150 tỷ/ năm có thị trường xuất khẩu lớn và khi mất cân đối tài chính, trên bờ vực khủng hoảng thì vẫn còn bán hàng được. Khi mất cân đối 18 tỷ đồng là công ty đã đi khá sâu vào con đường bế tắc: nhiều chi phí ẩn không tính được. Nợ khó đòi dai dẳng. Nhất là vướng cái sai lớn là vay ngân hàng ngắn hạn lại đem dùng và các khoản chi dài hạn. Không biết tận dụng các đòn bẩy tài chính và chịu không nổi áp lực nợ ngân hàng, CT S. phải tuyên bố phá sản.

Nghe phân tích, tôi đoán không ít học viên khẽ giấu tiếng thở dài vì ít nhiều trong các trường hợp hành xử sai về tài chính có bóng dáng hành vi của mình.

Trường hợp thành công thì khá rõ và gần gũi, đó là cả công ty bánh tráng không nhúng nước Tân Nhiên (Tây Ninh) cũng có tham gia lớp học. Tân Nhiên thành thật báo cáo tình hình kinh doanh và tài chính với anh Nguyên Lâm Viên và nhờ giúp đỡ. Nhất là sau lần Tân Nhiên cũng tham gia đoàn DN KHởi nghiệp Xanh dự hội chợ SIAL Thượng Hải cuối tháng 5/2024 với BSA. Khi Tân Nhiên bày tỏ thất vọng sâu sắc về ý định triển khai thương hiệu của mình trên thị trường Trung Quốc và biết là thương hiệu Tân Nhiên đã bị thương nhân nào đó của TQ đăng ký- chiếm đoạt- từ lâu.

Bài học sâu cay này được anh Lâm Viên giảng giải cho các bạn khá kỹ bởi có lẽ chính Vinamit là DN có quá trình kinh doanh trên thị trường Trung Quốc dài lâu nhất cho đến nay. Và từ đó, anh giúp cho Tân Nhiên xây dựng lại chiến lược kinh doanh, tính toán lại bài toán tài chính, nghiên cứu sâu những biến động trong hành vi người tiêu dùng để đưa ra sản phẩm mới…đã đưa Tân Nhiên sang một bước ngoặt mới. Với kinh nghiệm giúp cho Tân Nhiên, anh Lâm Viên cũng đang giúp các DN khác…

BÀI HỌC VỀ MỘT MẶT YẾU QUAN TRỌNG CỦA NHỮNG BẠN KHỞI NGHIỆP: TÀI CHÍNH

Bài học về tài chính mà chuyên gia Nguyễn Cẩm Chi đã dạy cho các lớp của Khởi Nghiệp Xanh diễn ra khá thường xuyên, tuy nhiên, ngay tại lớp học, nghe tự sự của Học viên và bài giảng của anh Nguyễn Lâm Viên, Cẩm Chi nói vui là chị đã “bò ra” viết lại giáo trình ngắn cho phù hợp nhu cầu. Đó là bài giảng: “ Tính giá thành theo phương pháp giá thành tiêu chuẩn” với các bước khá rành mạch của quá trình tính giá thành: từ xây dựng kế hoạch kinh doanh, xây dựng công thức sản xuất, Phân bổ chi phí sản xuất chung và khấu hao rồi mới đến bước 4 là : Xây dựng giá thành tiêu chuẩn (Standard cost) . Sau đó là so sánh với giá thành thực tế (Actual cost) để cuối cùng là hướng dẫn cụ thể để ứng dụng và phát triển.

Bài giảng rất thú vị, tôi ngồi nghe, rất chú ý và thấy có những cái gật gù tấm tắc của học viên về ý nghĩa thực tiễn của bài, do cô giáo “bám sát hiện trường” này. Tôi nghĩ là tôi nên có bài viết chi tiết hơn trong các bài sắp tới.

THAY CHO LỜI KẾT

Tôi cũng thực hiện nhiệm vụ nhà tổ chức thật nhanh (dù sao thì tôi cũng gắn bó với nhiều bạn trong lớp này, biết cả họ đang nhớ con thế nào, họ đang yêu ai và…sắp yêu ai nữa ấy chứ) và nhận thấy: các chuyên gia (anh Lâm Viên, chị Cẩm Chi, chị P. Kiều Oanh, anh Đông Triều) đều đồng ý là lớp học nên đi vào khía cạnh thực tiễn, và họ đều cảm thông được với các vấn đề lớn của học viên.

Đọc 18 bản thu hoạch, tôi thấy các bạn nắm được các nội dung cốt lõi cần học. Nhiều bài viết rất…thú vị và dễ thương vì các bạn chân thành bộc lộ những điểm yếu hay sai lỗi lâu nay và đưa ra biện pháp khắc phục rất thực lòng.
Không ngại các bạn ngượng, tôi đọc các lời tự nhận xét lúc tổng kết và ai nấy cười rất hồn nhiên.

...Cho nên, kết bài này là tạm dừng kể chuyện mấy ngày study tour thôi. Vì đường học của Khởi Nghiệp Xanh còn dài. Thật thế, lớp học về tài chính kế tiếp đã được chị Kim Anh, phụ trách chương trình này của BSA thông báo rồi đó, ngày 11/3/2025 ở Hà Nội, dành cho học viên phía Bắc.

Còn chương trình học dành cho HV phía Nam là ngày 18/3…
Tôi có cơ hội tường thuật tiếp. Chứ không phải là kết luận đâu ạ.